W świecie sera nie ma wielu rodzajów, które są tak wszechstronne, popularne i rozpoznawalne jak ser cheddar. Ten złożony ser narodził się w Wielkiej Brytanii, lecz zyskał na popularności na całym świecie i teraz jest jednym z najczęściej spożywanych serów, szczególnie w USA.
Zobacz także: Do czego podawać ser Grana Padano? Jak rozpoznać oryginalny Grana Padano?
Powstanie sera cheddar
Historia sera cheddar sięga aż XII wieku, kiedy to mieszkańcy wsi Cheddar w Somerset w Anglii zaczęli produkować ser. Początkowo cheddar był produkowany tylko lokalnie i sprzedawany na rynkach w najbliższych miastach. Jednak z czasem, dzięki doskonałemu smaku i długiemu okresowi przechowywania, ser zyskał na popularności i zaczął być eksportowany do innych części kraju, a potem do całego świata.
Proces produkcji sera cheddar
Dla większości ludzi ser cheddar jest po prostu jednym z wielu możliwych do wyboru w sklepie spożywczym. Lecz mało kto wie o skomplikowanym i pracochłonnym procesie, który stoi za produkcją tego sera.
Etapy produkcji
Pierwszym krokiem w produkcji cheddara jest skwaszenie mleka za pomocą bakterii kwasu mlekowego. Następnie dodaje się do niego podpuszczkę, co powoduje zsiadanie mleka. Powstały twaróg jest następnie podgrzewany i cięty na małe kawałki. Następnym etapem jest tzw. proces cheddaryzacji, który polega na ciągłym mieszaniu i podgrzewaniu sera, co pozwala na usunięcie nadmiaru wilgoci.
Wymagane składniki
Ser cheddar jest produkowany przede wszystkim z mleka krowiego (choć niektóre odmiany są robione także z mleka koziego lub owczego). Ważnym składnikiem są także bakterie kwasu mlekowego, które są odpowiedzialne za kwaśny smak sera, a także podpuszczka, która powoduje zsiadanie mleka. W niektórych odmianach cheddara stosuje się także dodatkowe składniki, jak np. papryka, czosnek czy zioła, które dodają serowi dodatkowych smaków i aromatów.
Znaczenie rejonu dla smaku sera cheddar
Choć ser cheddar jest obecnie produkowany na całym świecie, to miejsce, w którym jest on produkowany, ma ogromny wpływ na jego smak. Tak jak wino, ser cheddar może odbijać „terroir” – cechy naturalnego środowiska w którym jest produkowany. Cheddar z różnych regionów będzie posiadał różne smaki, aromaty i konsystencje.
Odznaczanie i klasyfikacja cheddar
Jak wiele innych serów, cheddar jest klasyfikowany i oznaczany na różne sposoby, w zależności od różnych kryteriów.
Typy cheddar według dojrzałości
Jednym z kluczowych kryteriów klasyfikacji cheddara jest czas dojrzewania. Wyróżniamy cheddar młody (do 2 miesięcy), półdojrzały (3-6 miesięcy), dojrzały (7-9 miesięcy), ekstra dojrzały (ponad 9 miesięcy) i vintage (ponad 15 miesięcy). Zasada jest taka, że im dłużej ser dojrzewa, tym staje się twardszy i intensywniejszy smakowo.
Zasady oznaczania cheddar
W przypadku cheddara, istotnie jest także oznaczanie miejsca pochodzenia. Przykładem takiego oznaczania może być „West Country Farmhouse Cheddar”, który jest chroniony prawem Unii Europejskiej i może być produkowany tylko w określonym rejonie w Anglii. Jest to znów pewne odzwierciedlenie „terroir”, na które wcześniej zwróciłem uwagę.
Zdrowotne właściwości sera cheddar
Ser cheddar jest nie tylko smaczny, ale też bardzo zdrowy. Jest bogatym źródłem białka, wapnia i witamin, zwłaszcza witaminy B12. Pomaga również w trawieniu i ma pozytywny wpływ na zdrowie kości. Warto jednak pamiętać, że cheddar jest również dość kaloryczny, więc powinien być spożywany z umiarem.
Posiłki z serem cheddar
Z uwagi na swoją wszechstronność, cheddar jest jednym z najpopularniejszych serów używanych w kuchni – zarówno w tej tradycyjnej, jak i nowoczesnej.
Ser cheddar w kuchni brytyjskiej
W tradycyjnej kuchni brytyjskiej ser cheddar jest nieodłącznym składnikiem wielu potraw. Można go znaleźć w między innymi w pieczeniach, zapiekankach, omletach czy na toastach. Szczególnie znanym daniem jest Ploughman’s Lunch – prosty, wiejski posiłek składający się z kawałka cheddara, chleba, kiszonych ogórków i jabłka.
Ser cheddar w kuchni amerykańskiej
W Stanach Zjednoczonych cheddar jest jednym z najczęściej używanych serów. Często służy jako nadzienie do hamburgerów czy hot dogów, dodatek do nachos czy składnik macaroni and cheese – klasycznego amerykańskiego daniu.
Przechowywanie sera cheddar
Przechowywanie cheddara nie jest trudne, ale wymaga pewnego umiejętności. Ser powinien być przechowywany w lodówce, ale najlepiej go wyjąć z niej na około godzinę przed spożyciem, aby mógł „odpocząć” i uwolnić pełen bukiet swoich smaków. Ponadto, cheddar powinien być przechowywany w specjalnym papierze do sera, który pozwala mu „oddychać”, a nie w plastikowej torbie, która może zatrzymać wilgoć i prowadzić do rozwoju pleśni.
Porady dotyczące zakupu sera cheddar
Podczas zakupu cheddara warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Najważniejszą jest zdecydowanie pochodzenie – cheddar z określonego regionu będzie miał unikalną, odrębną charakterystykę. Również stopień dojrzałości sera ma duży wpływ na jego smak, więc warto wybierać taki, który najbardziej pasuje do naszych upodobań smakowych. Warto tez pamiętać, że dobry cheddar ma ciemnożółtą do bursztynowej barwę i charakterystyczny, mocno kwasowy zapach.
Zobacz także: Czym charakteryzuje się ser gorgonzola?
