Ser gorgonzola to jedno z najbardziej charakterystycznych i zdecydowanie niepowtarzalnych arcydzieł kulinarnych pochodzących z Włoch. W swoim specyficznym smaku i oryginalnej teksturze kryje się pełna historia, tradycja i przywiązanie do lokalnych produktów, co sprawia, że jest to jeden z najbardziej uznanych serów na świecie.
Pochodzenie gorgonzoli
Historia powstania sera gorgonzola
Gorgonzola to ser o bardzo długiej i bogatej historii. Jak głosi legenda, ser ten został odkryty przypadkowo przez pewnego młodzieńca, który pracował jako serowar w małym mieście gorgonzola niedaleko Mediolanu. Zapomniany przez przypadek nocą w beczce ser, zmieszał się z kulturami pleśni, co nadało mu charakterystyczną niebiesko-zieloną barwę oraz intensywny, pikantny smak. Od tamtej pory ser gorgonzola zyskał na popularności, stając się jednym z najczęściej wybieranych serów na arenie światowej.
Region Lombardia jako miejsce powstania gorgonzoli
Gorgonzola jest serem, który pochodzi z północnej części Włoch, dokładniej z regionu Lombardia. Jej produkcja odbywa się w podobny sposób jak wieki temu, a receptura oraz metoda produkcji przekazywane są z pokolenia na pokolenie. Sam region słynie z produkcji szerokiej gamy serów, ale to gorgonzola jest sztandarowym produktem tego obszaru, który najbardziej przyciąga smakoszy z całego świata.
Proces produkcji gorgonzoli
Charakterystyczne cechy produkcji
Tworzenie gorgonzoli jest wielostopniowym procesem, który wymaga precyzji i umiejętności. Do produkcji tego sera używa się zarówno mleka pełnego, jak i odtłuszczonego, które sfermentowane i zaburzone, umieszcza się w specjalnych formach. Następnie dodaje się do niego kultury bakterii i grzybów, które nadają mu swojego charakterystycznego smaku i wyglądu.
Zobacz także: Jaki ser można użyć na grilla?
Składniki potrzebne do wytworzenia sera
Do produkcji sera gorgonzola potrzebne są mleko krowie, ferment mlekowy, grzyby pleśniowe Penicillium roqueforti, saletra oraz sól kuchenna. Należy pamiętać, że jakość używanego mleka ma bezpośredni wpływ na smak i konsystencję finalnego produktu.
Różnice między gorgonzolą dolce a piccante
Podział na podstawie dojrzałości sera
Gorgonzolę można podzielić na dwa typy: dolce – delikatną i słodką, oraz piccante – pikantną. Najważniejszą różnicą między tymi dwoma jest okres dojrzewania. Gorgonzola dolce dojrzewa zazwyczaj od 2 do 3 miesięcy, podczas gdy gorgonzola piccante dojrzewa nawet do 6 miesięcy.
Różnice w smaku i konsystencji
Gorgonzola dolce ma delikatny, kremowy smak i miękką konsystencję, podczas gdy gorgonzola piccante to ser o mocnym, intensywnym smaku i twardszej teksturze, bogatej w wyraziste kryształki, które nadają mu chrupkości.
Właściwości odżywcze gorgonzoli
Zawartość kalorii i białka
Gorgonzola jest serem pełnym wartości odżywczych, bogatym w białko, kwas foliowy, witaminy B12, A, D, E, K, a także wapń, fosfor i cynk. W 100 gramach tego sera znajduje się około 350 kalorii oraz 21 gramów białka.
Minerały i witaminy w składzie gorgonzoli
Gorgonzola zawiera także duże ilości wapnia, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania kości i zębów. Ponadto, jest bogata w witaminy, zwłaszcza z grupy B, które wspomagają przemianę materii i prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
Serwowanie i przechowywanie gorgonzoli
Dobór win do sera gorgonzola
Dobierając wino do gorgonzoli, warto zdecydować się na czerwone, pełne i owocowe, takie jak Merlot lub Cabernet Sauvignon. Dla gorgonzoli dolce, doskonale sprawdzi się słodkie białe wino, takie jak Moscato d’Asti.
Zalecenia dotyczące przechowywania
Gorgonzola jest serem dość delikatnym i wymaga specjalnej troski podczas przechowywania. Najlepiej przechowywać go w chłodnym, ciemnym miejscu, np. w lodówce, zapakowanym w folię aluminiową lub specjalne papierki do sera. Ważne jest, aby po każdym użyciu dobrze go zabezpieczyć, ponieważ odwrotnie, może oddać swój mocny aromat innym produktom.
Ser gorgonzola w kuchni
Przykładowe dania z serem gorgonzola
Gorgonzola jest niezwykle wszechstronny w kuchni. Może być używane w sosach do makaronów, w zapiekankach, na pizzach, w sałatkach, a nawet w deserach. Doskonale sprawdzi się także jako dodatek do owoców, jak np. gruszki czy figi.
Porady dotyczące gotowania
Podczas gotowania z gorgonzolą, warto pamiętać, że ten ser ma bardzo intensywny smak, więc nie trzeba go używać dużo. Wystarczy niewielka ilość, aby nadać potrawie wyjątkowego charakteru.
Gorgonzola na świecie
Popularność gorgonzoli poza Włochami
Gorgonzola jest ceniona na całym świecie. Największej popularności cieszy się oczywiście we Włoszech, ale również w Stanach Zjednoczonych, Francji, Hiszpanii, Niemczech, a także w Polsce. Jej unikalny smak i jakość sprawiają, że jest jednym z najczęściej wybieranych serów przez smakoszy.
Ochrona nazwy gorgonzola
Gorgonzola jest serem chronionym prawnie mianem chronionej nazwy pochodzenia (Protected Designation of Origin – PDO). Oznacza to, że tylko sery wyprodukowane w określonych regionach we Włoszech, według określonych metod, mogą nosić nazwę gorgonzola. Kontrola jakości i przestrzeganie standardów produkcji jest bardzo rygorystyczna, co gwarantuje, że kiedy kupujesz sery z oznaczeniem PDO, otrzymasz produkt najwyższej jakości.
Zobacz także: Ser cheddar – poznaj jego właściwości!
